De conformidade co establecido no artigo 43 do Regulamento de Montes, do 22 de febreiro de 1962, e tendo en conta os seguintes:

Antecedentes de feito.

1º. Que segundo os datos que se desprenden dos informes que figuran no expediente administrativo, os montes Fonte Porca, Talabaza e Castro e Coto de Pedro son de orixe foral e foron incluídos no Catálogo de Montes de Utilidade Pública da provincia da Coruña en 1901, atribuíndo a súa titularidade ó Concello de Rois. Posteriormente foron redimidos en 1927 e 1929.

2º. Que despois da guerra civil, no ano 1944 o concello fixo entrega dos montes citados e doutros ó Patrimonio Forestal do Estado en virtude dun consorcio entre o concello, a deputación e o Estado.

3º. Que o Xurado Provincial de Montes veciñais en Man Común no ano 1975 iniciou expedientes de clasificación dos citados montes Fonte Porca e Coto de Pedro da parroquia de Augasantas e Talabaza e Castro da parroquia de Urdilde, se ben suspendeu os mesmos ó estimar que existían cuestións civís que terían que resolverse en vía xudicial.

4º. Que os días 24 e 26 de setembro de 1993, os veciños de Verduga e Castro da parroquia de Augasantas e Silvarredonda da parroquia de Urdilde, reclamaron, en cadanseus escritos, a propiedade privada dos montes en cuestión, como paso previo á súa descatalogación.

Fundamentos de dereito.

1.

Esta consellería de Agricultura, Gandería e Montes é competente para dicta-la presente orde de conformidade co establecido no artigo 43 do Regulamento de montes, en relación co Real decreto 1535/1984, do 20 de xuño, sobre traspaso de funcións e servicios do Estado á Comunidade Autónoma de Galicia en materia de conservación da natureza.

2.

De acordo co disposto no citado artigo 43 do Regulamento de montes, a exclusión de montes do C.U.P. procede nos casos da perda da titularidade pública, cando o monte non reúna xa as condicións que foron determinantes da súa inclusión, logo dun expediente instruído con audiencia ou por instancia da entidade propietaria, no que se acrediten os extremos anteriores.

3.

O artigo 60.2º do mesmo regulamento permite que a entidade que figure como propietaria do monte no C.U.P. se aveña ás pretensións dos que reclaman a propiedade privada do monte catalogado, o que ocorre no caso que nos ocupa toda vez que o Concello de Rois recoñece, expresamente, o desfrute e a propiedade dos veciños reclamantes, avíndose á súa solicitude e declarando que o concello non ten nin pretende ningún dereito sobre os montes reclamados (Certificacións emitidas polo secretario do concello con datas 21-VI-93; 18-VIII-93 e 8-III-94).

4.

Independentemente de que os montes se atopan no C.U.P., estamos ante montes de propiedade privada, derivada da redención de antigos foros do mosteiro de San Xusto de Toxosoutos, á que vai inherente a transmisibilidade das cotas en que se divide a totalidade do dominio. Os foros foron redimidos nos anos 1927 e 1929. Este carácter de propiedade privada parece suficiente para destruí-la presunción posesoria que outorga o artigo 65 do Regulamento de montes á entidade que figure como propietaria no C.U.P., de conformidade coa regla xeral do artigo 1251 do Código Civil.

Ademais reiterada xurisprudencia mantén que o particular que eficazmente demostra a súa posesión ten dereito a instar e obte-la exclusión do monte do catálogo e ó recoñecemento e protección da súa posesión.

5.

Por outro lado, o feito de que os devanditos montes non figuren no inventario de bens nin no Rexistro da Propiedade municipais parece reforza-las teses de que, malia a titularidade municipal no C.U.P., a posesión e os actos de aproveitamento sempre corresponderon ós veciños.

Así pois, estamos diante dunha posesión efectiva e ininterrompida dos veciños, realidade que se impuxo á inscrición rexistral, de xeito que a tal inscrición non orixinou unha efectiva traslación da

posesión e conseguinte aproveitamento dos veciños ó concello.

6.

Poderá pensarse na posibilidade da usucapión, institución que permite polo transcurso do tempo unido á posesión fáctica con xusto título e boa fe, adquiri-lo dominio. Só a posesión que se adquire e desfruta en concepto de dono pode servir para adquiri-lo dominio. Tales requisitos son esixidos tanto para a prescrición adquisitiva ordinaria como para a prescrición trintenal ou extraordinaria e por tanto non son aplicables ó presente caso, pois o Concello de Rois nunca tivo a posesión en concepto de dono.

7.

Unha vez establecida claramente a súa calidade de montes privados e por tanto a improcedencia da permanencia destes montes no C.U.P. podería cabe-la posibilidade de ser considerados como veciñais en man común. Tal posibilidade xa foi rexeitada polo Xurado Provincial de Montes Veciñais en Man Común no ano 1975, xa que logo:

1. Os montes estiveron sometidos a foro ata o momento da súa redención en 1927 e 1929.

2. Redimidos os foros e adquirido o pleno dominio en virtude de consolidación, cada titular adquiriu unha cota de dominio, proporcional á súa redención, independentemente de que existira un aproveitamento común. Tal cota-parte outorgaba a cada condómino e outorga hoxe ós seus herdeiros a plena propiedade da súa parte e a dos froitos e utilidades que lle corresponden (artigo 399 do Código Civil). Estes datos anteriores impiden que poida apreciarse a existencia dun aproveitamento veciñal en man común.

Vistos os preceptos legais citados e demais de xeral aplicación, e logo de proposta da Dirección Xeral de Montes e Medio Ambiente Natural, a Consellería de Agricultura, Gandería e Montes,

DISPÓN:

Primeiro.-Dar de baixa do Catálogo de Montes de Utilidade Pública os montes Fonte Porca nº 306,

Talabaza e Castro nº 336 e Coto de Pedro nº 298 do C.U.P. do Concello de Rois (A Coruña).

Segundo.-Esta orde entrará en vigor o día seguinte ó da súa publicación no Diario Oficial de Galicia.

Terceiro.-A presente orde esgota a vía administrativa e en contra dela só cabe interpor recurso contencioso-administrativo perante o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia no prazo de dous meses contados desde o día seguinte ó da entrada en vigor, sen prexuízo de que os que se consideren lesionados nos seus dereitos de carácter civil poidan acodir á xurisdicción ordinaria.

Santiago de Compostela, 31 de maio de 1996.

P.D.

Antonio Luis Rosón Pérez

Secretario xeral da Consellería de Agricultura, Gandería e Montes

5619