A continuación recóllese a información exixida nas letras a) e b) do artigo 42.4 da Lei 21/2013, do 9 de decembro, de avaliación ambiental, respecto da Resolución do 13 de decembro de 2021, da Dirección Xeral de Planificación Enerxética e Recursos Naturais, pola que se outorgan as autorizacións administrativas previa e de construción ao parque eólico Monte Tourado.
a) Contido da resolución e condicións que a acompañan:
Outorgar autorización administrativa previa e de construción ao parque eólico Monte Tourado, sito nos concellos de Zas e Vimianzo (A Coruña) e promovido por Norvento, S.L., para unha potencia de 21 MW.
Todo isto de acordo coas condicións seguintes:
1. Consonte o disposto no artigo 4 do Decreto 455/1996, do 7 de novembro, de fianzas en materia ambiental, Norvento, S.L. constituirá, con carácter previo ao inicio das obras, unha fianza para garantir o cumprimento do deber de restaurar os terreos ocupados polo parque eólico na fase de obras. O importe da fianza fíxase, por proposta da Dirección Xeral de Calidade Ambiental, Sostibilidade e Cambio Climático, en 143.221 euros.
A dita fianza depositarase na Caixa Xeral de Depósitos da Consellería de Facenda da Xunta de Galicia, en calquera das formas sinaladas no artigo 11.3 do Decreto 1775/1967, do 22 de xullo, sobre réxime de instalación, ampliación e traslado de industrias. A súa devolución efectuarase de acordo co establecido no artigo 6 do Decreto 455/1996, do 7 de novembro, unha vez depositada a fianza para garantir o deber de restaurar os terreos ocupados na fase de desmantelamento.
2. Para a inscrición da instalación no Rexistro Autonómico creado pola Orde da Consellería de Industria e Comercio do 5 de xuño de 1995 (DOG núm. 135, do 14 de xullo), a promotora efectuará a correspondente solicitude, de acordo co procedemento regulamentariamente establecido.
3. A instalación adaptarase ao procedemento de captación e procesamento de datos de produción de enerxía eléctrica de Galicia regulamentado pola Orde da Consellería de Innovación e Industria, do 23 de xaneiro de 2009, pola que se establece o procedemento para a captación e procesamento dos datos de produción enerxética das instalacións acollidas ao réxime especial de produción de enerxía eléctrica na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG núm. 37, do 23 de febreiro).
4. Con carácter previo ao inicio das obras, a promotora deberá obter os condicionados que resulten procedentes daqueles organismos que poidan verse afectados polo desprazamento da posición do aeroxerador MT01, solicitada pola promotora o 30.6.2021, en especial a autorización da Axencia Estatal de Seguridade Aérea.
5. Con carácter previo ao inicio das obras, a promotora deberá achegar a esta dirección xeral o Plan de vixilancia e seguimento ambiental, de acordo coas consideracións establecidas no punto 5 da declaración de impacto ambiental.
6. Conxuntamente coa solicitude de autorización de explotación das instalacións, a promotora deberá presentar ante a Xefatura Territorial un certificado de final de obra subscrito por técnico facultativo competente, no que conste que a instalación se realizou de acordo coas especificacións contidas no proxecto de execución que por esta resolución se aproba, así como coas prescricións da regulamentación técnica aplicable á materia, de acordo co artigo 132 do Real decreto 1955/2000, do 1 de decembro, polo que se regulan as actividades de transporte, distribución, comercialización, subministración e procedementos de autorización de instalacións de enerxía eléctrica.
Así mesmo, deberá presentar ante a Dirección Xeral de Planificación Enerxética e Recursos Naturais un plano As Built e outro plano cartográfico en formato shape das instalacións do parque eólico.
7. Unha vez construídas as instalacións autorizadas, e con carácter previo á súa posta en servizo, a Xefatura Territorial da Coruña da Vicepresidencia Segunda e Consellería de Economía, Empresa e Innovación inspeccionará a totalidade das obras e montaxes efectuadas e verificará o cumprimento das condicións establecidas nesta resolución e as demais que sexan de aplicación.
8. No caso de que se manifestasen perturbacións na recepción do sinal da TDT, directamente atribuíbles ás instalacións do parque eólico, Norvento, S.L. deberá adoptar as medidas necesarias para devolverlle á recepción do sinal as anteriores condicións de calidade.
9. De conformidade coa disposición transitoria cuarta da Lei 5/2017, do 19 de outubro, de fomento da implantación de iniciativas empresariais en Galicia, o promotora disporá dun prazo de tres anos, contado desde a notificación da autorización administrativa de construción, para solicitar a correspondente autorización de explotación. En caso de incumprimento, poderá producirse a revogación das mencionadas autorizacións nos termos establecidos no punto 10 do artigo 53 da Lei 24/2013, do 26 de decembro, do sector eléctrico, ou norma que a substitúa.
10. O parque eólico deberá cumprir cos requisitos que se recollan nos procedementos de operación aprobados polo Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico, que lle resulten de aplicación.
11. A promotora deberá dar cumprimento a todas as condicións establecidas na declaración de impacto ambiental do 23.3.2021, así como ás establecidas no correspondente programa de vixilancia e seguimento ambiental.
12. De acordo co establecido no artigo 53.10 da Lei 24/2013, do 26 de decembro, do sector eléctrico, o incumprimento das condicións e requisitos establecidos nas autorizacións ou a variación substancial dos presupostos que determinaron o seu outorgamento poderán dar lugar á revogación das autorizacións, logo de audiencia do interesado.
13. Esta autorización outórgase sen prexuízo de terceiros e independentemente das autorizacións, licenzas ou permisos de competencia municipal, provincial ou outros necesarios para a realización das obras das instalacións autorizadas.
14. Esta resolución publicarase no Diario Oficial de Galicia de acordo co establecido no artigo 34.4 da Lei 8/2009, do 22 de decembro.
b) Principais motivos e consideracións nos que se basea a resolución:
1. Mediante a Resolución do 20 de decembro de 2010, pola que se aproba a relación de anteproxectos de parques eólicos seleccionados ao abeiro da Orde do 29 de marzo de 2010 para a asignación de 2.325 MW de potencia na modalidade de novos parques eólicos en Galicia (DOG núm. 248, do 28 de decembro), admitiuse a trámite o parque eólico Monte Tourado (en adiante, o parque eólico), cunha potencia de 21 MW e promovido por Norvento, S.L. (en diante, a promotora).
2. O 7.4.2011 a promotora presentou a solicitude de autorización administrativa, aprobación do proxecto de execución, declaración de utilidade pública e aprobación do proxecto sectorial para o parque eólico.
3. Mediante a Resolución do 3 de abril de 2012, da Xefatura Territorial da Consellería de Economía e Industria da Coruña (en diante, a Xefatura Territorial), someteuse a información publica a solicitude de autorización administrativa, a declaración de utilidade pública, en concreto, e a necesidade de urxente ocupación que iso implica, a aprobación do proxecto de execución, do proxecto sectorial de incidencia supramunicipal, e do estudo de impacto ambiental referidos ao proxecto do parque eólico.
A dita resolución publicouse no Diario Oficial de Galicia do 8 de maio de 2012, no Boletín Oficial da provincia da Coruña do 23 de abril e no xornal La Voz de Galicia do 24 de abril. Así mesmo, permaneceu exposta ao público nos taboleiros de anuncios dos concellos afectados (Zas e Vimianzo), da Xefatura Territorial da Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas, e da Xefatura Territorial, que emitiron os correspondentes certificados de exposición pública.
A continuación resúmese o contido das alegacións presentadas durante o período de información pública, así como durante a tramitación do expediente, as cales se recollen no anexo desta resolución:
• Existencia de eivas na relación de bens e dereitos afectados (RBDA), maioritariamente en relación coa titularidade das parcelas, co tipo de aproveitamento e coas afeccións do proxecto.
• Oposición á declaración de utilidade pública do proxecto por non estar debidamente xustificada a prevalencia da utilidade pública das instalacións sobre o dereito de propiedade e sobre a utilidade pública do aproveitamento gandeiro que se vén realizando sobre algúns dos predios afectados, sendo a utilidade pública desta actividade a de fixación de poboación no ámbito rural e a xestión deste territorio, do cal derivan importantes beneficios económicos e ambientais para o conxunto da sociedade.
• No caso de que se declare a utilidade pública esta deberá ser posterior á autorización administrativa do correspondente proxecto sectorial.
• As superficies de afección deberán corresponderse coas que se deriven do proxecto sectorial, debendo recollerse como afeccións en pleno dominio todas as superficies vinculadas ao parque eólico. Se as superficies de afección establecidas na declaración de utilidade pública non se adecúan ás do proxecto sectorial, farán incorrer en nulidade a declaración de utilidade pública e a totalidade do proceso expropiador.
Deberán recollerse tamén as afeccións derivadas do cambio de cualificación do solo.
• Na notificación recibida non se indica ningunha superficie afectada por ocupación temporal, polo que non se poderá producir invasión sobre zonas das parcelas que non estean afectadas pola expropiación en pleno dominio ou pola servidume de paso.
• A superficie que se determina como afectada vén derivada da planimetría catastral, que non se corresponde coa real, polo que será durante o levantamento de actas previas cando se concrete a superficie realmente afectada, así como os restantes bens e dereitos que deberán ser obxecto de expropiación.
• Deberase efectuar unha traza sobre o terreo co obxecto de determinar os límites da servidume, dado que coa información facilitada non se pode precisar que parte do predio é a afectada nin a que voo afecta. Sería conveniente que esta traza se efectuase con anterioridade ao levantamento das actas previas á ocupación.
En canto á cualificación do cultivo, deberá considerarse a realidade física do terreo no momento do levantamento de actas previas.
• Na documentación sometida a información pública non se inclúen as instalacións de conexión do parque eólico.
• En relación coa solución de evacuación da enerxía, existen contradicións entre a recollida na documentación exposta ao público e a que a promotora ten solicitado. Se finalmente a promotora opta por modificar a solución de evacuación, esta deberá someterse a información pública e notificarse ás persoas interesadas.
• O estudo de impacto ambiental exposto resulta incompleto polo que deberá ser obxecto dunha nova información pública no momento no que se proceda á súa completa definición.
• O parque eólico preténdese implantar nun municipio onde xa existen diversas instalacións deste tipo, polo que a avaliación ambiental deberá ser recollida desde esta perspectiva. Polo tanto, deberá exixírselle á promotora un estudo ambiental global e sinérxico do proxecto, en relación con todos os parques eólicos da contorna.
• Este proxecto ten a súa orixe na Orde do 29 de marzo de 2010, a cal supón unha planificación en canto á implantación de parques eólicos en Galicia e, para isto, con carácter previo exíxese a confección do informe de avaliación ambiental estratéxico, ao que fai referencia a Lei 9/2006.
• Non consta a relación de bens e dereitos sobre os que a empresa ten acadado acordos, nin xustificación dos motivos polos que non se puideron acadar.
• O proxecto carece de soporte xurídico necesario para que se aplique a Lei de expropiación forzosa posto que non é un proxecto público nin de interese social.
• Afeccións á saúde das persoas e da fauna debido á contaminación electromagnética.
• O proxecto non xera ningún beneficio social.
• Non queda garantido que o estudo de impacto ambiental resolva os impactos xerados, en especial no que respecta aos niveis de ruído, aos numerosos monumentos megalíticos, ás rutas de interese monumental e á zona de explotación mineira.
• As obras executaranse a través de empresas subcontratadas. O estudo económico do proxecto non recolle os custos reais, sendo os rendementos maiores dos indicados.
• Falta de claridade e difusión da información pública, así como información insuficiente sobre o proxecto aos afectados.
• Non se respectan as distancias ás poboacións.
• Non se garante que non vaia aumentar o nivel de contaminación acústica na zona nin a cobertura do sinal de televisión nas comarcas afectadas.
• Debe garantirse que as instalacións non van afectar ao sector gandeiro existente na zona, posto que se ten constancia doutros lugares nos que as liñas de alta tensión teñen afectado á fertilidade dos animais.
• Solicítase a declaración de caducidade do procedemento de declaración de utilidade pública.
• Solicítase a suspensión da tramitación do proxecto do parque eólico e a revisión da declaración de impacto ambiental con base nas seguintes consideracións:
– A avaliación ambiental dos humidais, charcas e brañas presentes no ámbito de afección do proxecto eólico, baseouse no Inventario de humidais de Galicia que non contén ningún humidal inscrito.
– En relación coa escribenta das canaveiras deixouse en mans da promotora a avaliación da especie e a determinación do perímetro de zonificación e o perímetro de protección dos humidais que constitúen o hábitat potencial desta ave en perigo de extinción. Solicítase que se garanta a conservación da especie e dos seus hábitats nun estado de conservación favorable.
• Solicítase a nulidade de pleno dereito da declaración de impacto ambiental favorable do proxecto eólico por omitir a avaliación dos impactos sobre o lobo, ao abeiro do Convenio de Berna e o Plan galego de xestión da especie nos termos indicados neste escrito. Esta omisión fundamental invalida o documento ambiental, en tanto en canto, prescinde total e absolutamente do procedemento establecido para o efecto na normativa.
• A avaliación ambiental do proxecto eólico obviou a importancia e prevalencia do sector forestal e madeireiro para a economía das familias dos municipios afectados e o seu importante valor social e ecolóxico.
• Solicítase a suspensión da aplicación do Plan sectorial eólico de Galicia derivada da súa invalidez para os efectos ambientais, polo transcurso do tempo, ao abeiro da lexislación ambiental actual e ao principio de xerarquía normativa e nulidade de pleno dereito das disposicións administrativas que vulneran normas de rango superior, como é o caso. Un plan como o Plan sectorial eólico carece de avaliación ambiental estratéxica e o seu texto nunca chegou a publicarse no DOG.
4. Durante a tramitación do procedemento solicitáronse os condicionados técnicos dos seguintes organismos e empresas de servizo público: Concello de Vimianzo, Concello de Zas, Augas de Galicia, Retegal, Retevisión I, S.A. e Axencia Estatal de Seguridade Aérea. Obtivéronse os condicionados de Augas de Galicia, Retegal, Retevisión I, S.A. e Axencia Estatal de Seguridade Aérea.
5. O 20.11.2014 a Xefatura Territorial emitiu informe sobre o proxecto do parque eólico e remitiu o expediente a esta dirección xeral para continuar coa tramitación do procedemento.
6. O 23.3.2021, a Dirección Xeral de Calidade Ambiental, Sostibilidade e Cambio Climático formulou a declaración de impacto ambiental (DIA) relativa ao parque eólico, que se fixo pública mediante a Resolución do 13 de abril de 2021 da Dirección Xeral de Planificación Enerxética e Recursos Naturais (DOG núm. 80, do 29 de abril).
7. O 19.5.2021 a Dirección Xeral de Ordenación do Territorio e Urbanismo emitiu informe no que se conclúe que a posición do aeroxerador MT01 non cumpre a distancia mínima de 500 m regulada no punto III.3.1 do Plan sectorial eólico de Galicia (PSEGA) respecto do núcleo rural de Rus, no concello de Zas.
8. O 30.6.2021, en vista do informado pola Dirección Xeral de Ordenación do Territorio e Urbanismo, a promotora achegou addendas á documentación técnica e ambiental nas que se recolle o desprazamento da posición do aeroxerador MT01.
9. O 18.8.2021 a Dirección Xeral de Calidade Ambiental, Sostibilidade e Cambio Climático informou que a nova posición proposta para o aeroxerador MT01 estaría especificamente suxeita, no que respecta á protección dos elementos do patrimonio cultural e ao igual que sucedía coa inicial, á condición 4.1.2 da DIA, toda vez que se localizaría nunha das zonas insuficientemente prospectadas debido á espesa vexetación. Para os restantes aspectos de carácter ambiental non habería obxeccións ao cambio solicitado pola promotora.
10. O 31.8.2021 a Dirección Xeral de Ordenación do Territorio e Urbanismo emitiu informe no que se conclúe que as coordenadas dos 7 aeroxeradores recollidas na memoria da addenda, cumpren a distancia mínima de 500 metros a núcleos de poboación regulada no punto III.3.1 do PSEGA respecto das delimitacións de solo urbano, de núcleo rural e urbanizable.
11. O 7.10.2021 o Instituto de Estudos do Territorio, logo de analizar as características do proxecto do parque eólico, informou que as circunstancias materiais (características da paisaxe) sobre as que se emitiron os seus anteriores informes neste expediente, non sufriron cambios substancias, nin tampouco a aprobación do Catálogo das paisaxes de Galicia (Decreto 96/2020, do 29 de maio), introduce novos elementos substancias polo que atinxe a este proxecto. Polo tanto, considera que o parque eólico non vulnera as determinacións das directrices de paisaxe de Galicia.
12. O 21.10.2021 a promotora achegou o proxecto de execución actualizado, no que se recolle a nova posición do aeroxerador MT01. Así mesmo, recóllese unha actualización tecnolóxica do modelo de aeroxerador proxectado, que afecta unicamente a súa potencia nominal unitaria, que aumenta de 3 a 3,3 MW.
13. O 22.11.2021, a Xefatura Territorial emitiu o informe sobre o proxecto de execución actualizado.
14. O 26.11.2021, a Dirección Xeral de Calidade Ambiental, Sostibilidade e Cambio Climático contestou á consulta efectuada por esta dirección xeral o 19.11.2021, en relación coa actualización tecnolóxica do modelo de aeroxerador proxectado, recollida no proxecto achegado pola promotora o 21.10.2021. Na dita resposta conclúese que á vista do indicado por este órgano substantivo, cabe sinalar que a modificación proxectada non ten repercusións ambientais, polo que non procede emitir un informe por parte do órgano ambiental ao abeiro do punto 4.3.2 da DIA.
15. O parque eólico conta cos dereitos de acceso e conexión á rede para unha potencia de 21 MW, segundo os informes do xestor da rede do 23.11.2015 e do 28.2.2017.
16. No expediente instruído para o efecto cumpríronse os trámites de procedemento establecidos na Lei 24/2013, do 26 de decembro, do sector eléctrico, no Real decreto 1955/2000, do 1 de decembro, polo que se regulan as actividades de transporte, distribución, comercialización, subministración e procedementos de autorización de instalacións de enerxía eléctrica, na Lei 8/2009, do 22 de decembro, pola que se regula o aproveitamento eólico en Galicia e se crean o canon eólico e o Fondo de Compensación Ambiental, modificada pola Lei 4/2014, do 8 de maio, pola Lei 5/2017, do 19 de outubro, e pola Lei 9/2021, do 25 de febreiro, na Lei 39/2015, do 1 de outubro, do procedemento administrativo común das administracións públicas, e demais normas vixentes de aplicación.
Santiago de Compostela, 13 de decembro de 2021
Paula Uría Traba
Directora xeral de Planificación Enerxética e Recursos Naturais
