O artigo 43 da Constitución recoñece o dereito á protección da saúde e atribúe aos poderes públicos a organización e a tutela da saúde pública a través de medidas preventivas e das prestacións e servizos necesarios.
Consecuentemente con isto, a Lei 14/1986, do 25 de abril, xeral de sanidade, no seu artigo 11 establece que será obriga da cidadanía coas Institucións e organismos do sistema sanitario a responsabilización do uso adecuado das prestacións ofrecidas polo sistema sanitario, fundamentalmente no que se refire á utilización de servizos, procedementos de baixa laboral ou incapacidade permanente.
A Lei 16/2003, do 28 de maio, de cohesión e calidade do Sistema Nacional de Saúde, no seu artigo 79 regula que a Alta Inspección do Estado establecerá mecanismos de coordinación e cooperación cos servizos de inspección das comunidades autónomas, en especial no referente á coordinación das actuacións dirixidas a impedir ou perseguir todas as formas de fraude, abuso, corrupción ou desviación das prestacións ou servizos sanitarios con cargo ao sector público, cando razóns de interese xeral así o aconsellen.
A Consellería de Sanidade é o máximo órgano encargado da dirección e execución da política en materia sanitaria, exercendo as competencias que legalmente ten atribuídas ao respecto. O Decreto 310/2009, do 28 de maio, modificado polo Decreto 78/2010, do 6 de maio, nos artigos 21.2.6.3 e 23.2.3 establece a función da Inspección de Servizos Sanitarios, de inspección e control sanitario da incapacidade laboral e a colaboración coas entidades xestoras en materia laboral e participación no equipo de valoración de incapacidades.
O Decreto 126/1992, do 14 de maio, sobre ordenación de funcións da inspección de servizos sanitarios da Comunidade Autónoma de Galicia, leva a cabo a ordenación das funcións de inspección e define o persoal que desenvolve as ditas funcións, entre os que se encontra o persoal inspector médico e o persoal subinspector sanitario.
As unidades de Saúde Laboral forman parte da estrutura periférica dos servizos de Inspección de Servizos Sanitarios provinciais cuxa actividade principal, entre outras, é o control con carácter sanitario das situacións de incapacidade temporal do/a traballador/a, así como en materia de accidentes de traballo, enfermidades profesionais, incapacidade laboral transitoria e invalidez, empresas colaboradoras da Seguridade Social, mutuas aseguradoras, botiquíns e servizos médicos de empresa.
É importante destacar que o artigo 33 da Lei 8/2008, do 10 de xullo, de saúde de Galicia, recoñece o carácter de autoridade sanitaria, no desempeño das súas funcións, ao persoal que leva a cabo a función de inspección sanitaria.
Esta mesma lei, no artigo 37, establece que o persoal ao servizo da Administración sanitaria que actúe no exercicio das funcións de inspección, e acreditando a súa identidade, estará autorizado para:
a) Entrar libremente e sen previa notificación, en calquera momento, en todo centro, servizo o establecemento suxeito á dita lei.
b) Proceder ás probas, investigacións ou exames necesarios para comprobar o cumprimento da Lei de saúde e das normas que se diten para o seu desenvolvemento.
c) Tomar ou sacar mostras, co fin de comprobar o cumprimento do previsto na lexislación sanitaria vixente.
d) Realizar cantas actuacións sexan necesarias para o cumprimento das funcións de inspección que exerzan.
e) Ante situacións de risco grave e inmediato para a saúde, os inspectores e inspectoras deberán comunicar inmediatamente á autoridade sanitaria competente a situación detectada e adoptar as medidas cautelares de emerxencia definidas pola autoridade sanitaria competente.
O persoal inspector das unidades de Saúde Laboral actuará no exercicio das súas funcións de acordo cos principios de: igualdade, universalidade, accesibilidade, eficacia e xerarquía.
O volume de actuacións e actividades que se desenvolverá nestas unidades, así como a existencia de persoal inspector e subinspector, fai necesario establecer normas de funcionamento que permitan facer máis eficiente estas estruturas periféricas, regulando as funcións e competencias do persoal inspector e subinspector das USL do Servizo de Inspección de Servizos Sanitarios da Consellería de Sanidade en materia de incapacidade laboral.
En consecuencia, en virtude das facultades que me confire o artigo 38 da Lei 1/1983, do 22 de febreiro, reguladora da Xunta e da súa Presidencia, reformada pola Lei 11/1988, do 20 de outubro,
DISPOÑO:
Artigo 1. Obxecto
A presente orde ten por obxecto regular as funcións e competencias do persoal Inspector e subinspector das unidades de Saúde Laboral (en diante USL) do Servizo de Inspección de Servizos Sanitarios da Consellería de Sanidade, en materia de incapacidade laboral.
Artigo 2. Do persoal das unidades de Saúde Laboral
1. Os recursos humanos adscritos ás unidades de Saúde Laboral estarán constituídos por:
– Un/unha xefe/a de unidade, con labores de organización e coordinación funcional da unidade.
– Persoal inspector médico.
– Persoal subinspector sanitario.
– Persoal con funcións administrativas.
Na composición das unidades de Saúde Laboral procurarase acadar unha presenza equilibrada de mulleres e homes.
2. O perfil profesional do persoal inspector médico e do persoal subinspector sanitario da Consellería de Sanidade vén definido pola capacitación derivada da titulación exixida para o desempeño da praza, e pola súa capacitación específica nas seguintes materias, entre outras: inspección e avaliación sanitarias, administración e organización sanitarias, economía da saúde, estatística, sistemas de información sanitarios, valoración do dano corporal.
3. O persoal subinspector desenvolverá as funcións inspectoras de apoio, xestión e colaboración mediante actuacións efectuadas baixo o principio de traballo en equipo ou de forma individual.
4. En cada Inspección de área haberá unha persoa responsable funcional, usuario/a avanzado/a do SIAC, que poderá ser persoal inspector médico ou persoal subinspector sanitario, encargada de elaborar os indicadores e informes complexos para o seguimento sanitario da incapacidade temporal na área, así como de informar e formar o persoal da área nas modificacións do aplicativo informático XesIT.
Artigo 3. Funcións da Inspección nas USL
Son funcións da Inspección nas USL:
a) Velar polo cumprimento dos dereitos e deberes da cidadanía en materia de Incapacidade temporal recollidos na correspondinte carta de dereitos e deberes.
b) Inspeccionar e controlar sanitariamente a situación de incapacidade temporal, incluída a do persoal dos centros propios do Servizo Galego de Saúde e da Xunta de Galicia.
c) Inspeccionar e controlar con carácter sanitario a situación de incapacidade temporal do persoal obxecto das encomendas de xestión asinadas pola Consellería de Sanidade, incluídos os/as funcionarios/as públicos da Xunta de Galicia adscritos ao réxime especial da Seguridade Social xestionado por Muface e Mugeju.
d) Valorar e emitir informe sobre as reclamacións dos/as pacientes en materia de incapacidade temporal.
e) Participar na execución dos acordos de colaboración en materia de incapacidade temporal co Instituto Nacional da Seguridade Social/Instituto Social da Mariña e mutuas de accidentes de traballo e enfermidades profesionais da Seguridade Social e empresas colaboradoras.
f) Colaborar cos/coas profesionais e equipos directivos de centros sanitarios na avaliación, asesoramento, información, control e formación, na xestión de incapacidade temporal e permanente.
g) Colaborar na docencia para a formación de graduados e especialistas de Ciencias da Saúde, no ámbito da saúde laboral.
h) Efectuar a valoración da capacidade funcional dos/as traballadores/as en relación co seu posto de traballo emitindo, se é o caso, as propostas de incapacidade permanente que procedan.
i) Emitir informes de inspección solicitados polo Ministerio de Traballo e Asuntos Sociales, con relación á creación, supresión, modificación e/ou concertación de servizos sanitarios e recuperadores das mutuas de accidentes de traballo e enfermidades profesionais da Seguridade Social, así como, os relativos ás empresas colaboradoras.
j) Inspeccionar, avaliar e asesorar as mutuas de accidentes de traballo e enfermidades profesionais da Seguridade Social, así como as empresas colaboradoras, no ámbito de actuación da Consellería de Sanidade.
k) Formar parte, cando proceda, dos equipos de valoración de incapacidades do Instituto Nacional da Seguridade Social, en representación da Consellería de Sanidade.
l) Emitir os informes preceptivos solicitados en relación co permiso de condución de vehículos.
m) Emitir os informes preceptivos solicitados en relación co permiso de armas.
n) Emitir os informes sobre a asistencia sanitaria a traballadores na situación de incapacidade laboral cuxo custo deba reclamarse á correspondente entidade aseguradora.
ñ) Exercer as facultades e competencias atribuídas á Inspección de Servizos Sanitarios que lle encomende a lexislación vixente en materia de saúde laboral.
Artigo 4. Do persoal inspector médico das unidades de Saúde Laboral
1. Son funcións do persoal inspector médico das USL:
a) Inspeccionar e controlar con carácter sanitario a situación de incapacidade temporal, incluída a do persoal dos centros propios do Servizo Galego de Saúde e da Xunta de Galicia.
b) Inspeccionar e controlar con carácter sanitario a situación de incapacidade temporal do persoal obxecto das encomendas de xestión asinadas pola Consellería de Sanidade, incluídos os/as funcionarios/as públicos da Xunta de Galicia adscritos ao réxime especial da Seguridade Social xestionado por Muface e Muxexu.
c) Inspeccionar e avaliar a situación de incapacidade temporal, como garantía do cumprimento dos dereitos e deberes dos/as usuarios/as.
d) Elaborar informes sobre reclamacións e queixas dos/as usuarios/as en relación coa prestación de incapacidade temporal.
e) Desenvolver as actuacións en materia de valoración médica de incapacidade permanente previstas na normativa legal vixente.
f) Emitir os informes sobre a asistencia sanitaria a traballadores/as na situación de incapacidade laboral cuxo custo deba reclamarse á correspondinte entidade aseguradora.
g) Emitir os informes técnico-sanitarios en materia de permisos de condución de vehículos.
h) Emitir os informes técnico-sanitarios en materia de permisos de armas.
i) Inspección e elaboración do Informe técnico dos servizos sanitarios dos servizos de prevención tanto propios como alleos.
j) Calquera outra que veña establecida por disposicións legais ou regulamentarias.
k) Calquera outra análoga relacionada coas funcións que se lles encomenden, sempre que garde relación directa coas expresadas nos puntos anteriores.
2. No exercicio das súas funcións poderá desenvolver as seguintes actividades, entre outras:
a) Valoración da información dispoñible dos procesos de IT, e solicitude de informes a facultativos/as de Atención Primaria ou A. Especializada.
b) Solicitude de axilización de procedementos, en procesos de IT que, dada a súa situación clínico laboral, así o requiran.
c) Acumulación de procesos de IT.
d) Citación para valoración da situación de incapacidade temporal, no ámbito da súa competencia.
e) Valoración e emisión de informe-proposta para determinación de continxencias e/ou iniciación de expediente de incapacidade permanente ao INSS, nos termos establecidos pola normativa vixente.
f) Revisión dos procesos de incapacidade temporal por requirimento das empresas e mutuas.
g) Valoración de discrepancias entre as propostas de alta emitidas polas mutuas e o informe emitido polo facultativo de A. Primaria.
h) Tramitación das reclamacións recibidas na USL.
i) Valoración e emisión de informes sobre as desconformidades contra altas emitidas polo INSS tras o esgotamento de 12 meses.
j) Remisión de información solicitada pola Asesoría Xurídica da Consellería de Sanidade e/ou polo xulgado en relación cos procesos de incapacidade temporal.
k) Emisión de certificacións de procesos de IT.
l) Anulación de procesos de IT, de acordo coa normativa vixente.
m) Autorización de procesos de IT, tras alta emitida por Inspección.
n) Valoración e autorización da realización polas MATEPSS de probas diagnósticas e/ou tratamentos a traballadores en situación de IT, a cargo das devanditas entidades colaboradoras.
ñ) Traslado de expedientes de procesos de incapacidade temporal para outra área sanitaria/outra CCAA.
o) Emisión dos preceptivos informes de control de IT dos/as asegurados/as doutros países da Unión Europea, ou cos que España teña subscritos convenios internacionais de seguridade social.
p) Elaboración e seguimento dos indicadores estatísticos de IT dos facultativos/as de Atención Primaria.
q) Remisión de listaxes cos procesos de IT da súa cota a facultativos/as de A. Primaria, para a súa revisión.
r) Entrevista con facultativos/as de Atención Primaria e revisión de procesos de IT.
s) Remisión ao facultativo/a de Atención Primaria de indicacións de alta.
t) Información y formación aos facultativos/as de Atención Primaria en relación cos diversos aspectos da xestión de IT, así como na actualización normativa.
u) Colaboración cos/coas coordinadores/as de IT de Atención Primaria, mediante asesoramento, información e formación.
v) Participación nos equipos de valoración de incapacidades do INSS na forma legalmente establecida.
w) Realización de informes trimestrais de incapacidade temporal.
x) Realización de actividades encamiñadas a lograr o cumprimento dos obxectivos establecidos no Plan de Inspección.
Artigo 5. Do persoal subinspector sanitario das unidades de Saúde Laboral
1. Son funcións do persoal subinspector sanitario das USL:
a) Inspeccionar e controlar con carácter sanitario a situación de incapacidade temporal, incluída a do persoal dos centros propios do Servizo Galego de Saúde e da Xunta de Galicia.
b) Inspeccionar e controlar con carácter sanitario a situación de incapacidade temporal do persoal obxecto das encomendas de xestión asinadas pola Consellería de Sanidade, incluídos os/as funcionarios/as públicos da Xunta de Galicia adscritos ao réxime especial da Seguridade Social xestionado por Muface e Muxexu.
c) Inspeccionar e avaliar a situación de incapacidade temporal, como garantía do cumprimento dos dereitos e deberes dos usuarios.
d) Elaborar informes sobre reclamacións e queixas dos/as usuarios/as en relación coa prestación de incapacidade temporal, se é o caso.
e) Emitir os informes sobre a asistencia sanitaria a traballadores/as na situación de incapacidade laboral cuxo custo deba reclamarse á correspondinte entidade aseguradora.
f) Inspección e elaboración do informe técnico dos servizos sanitarios dos servizos de prevención tanto propios como alleos.
g) Calquera outra que veña establecida por disposicións legais ou regulamentarias.
h) Calquera outra análoga relacionada coas funcións que se lles encomenden, sempre que garde relación directa coas expresadas nos puntos anteriores.
2. No exercicio das súas funcións poderán desenvolver as seguintes actividades, entre outras:
a) Valoración da información dispoñible dos procesos de IT, e solicitude de informes a facultativos/as de Atención Primaria ou A. Especializada.
b) Solicitude de axilización de procedementos, en procesos de IT, que dada a súa situación clínico-laboral, así o requiran.
c) Acumulación de procesos de IT.
d) Citación para valoración da situación de incapacidade temporal, no ámbito da súa competencia.
e) Visita domiciliaria a traballadores/as-asegurados/as en situación de IT.
f) Recompilación da información precisa e valoración, para a posterior emisión do informe-proposta para determinación de continxencia, se é o caso.
g) Revisión dos procesos de incapacidade temporal por requirimento das empresas e mutuas.
h) Xestión sanitaria de propostas de alta das mutuas.
i) Tramitación das reclamacións recibidas na USL, no seu ámbito de actuación.
j) Remisión de información solicitada pola Asesoría Xurídica da Consellería de Sanidade e/ou polo xulgado en relación cos procesos de incapacidade temporal.
k) Emisión de certificacións de procesos de IT.
l) Valoración e autorización da realización polas MATEPSS de probas diagnósticas e/ou tratamentos de traballadores/as en situación de IT, a cargo das devanditas entidades colaboradoras.
m) Traslado de expedientes de procesos de incapacidade temporal para outra área sanitaria/outra CCAA.
n) Conformar a petición de cambio de facultativo/a de Atención Primaria que formulan os asegurados en situación de IT.
ñ) Elaboración e seguimento dos indicadores estatísticos de IT dos facultativos/as de Atención Primaria.
o) Remisión de listaxes con procesos de IT da súa cota a facultativos/as de A. Primaria, para a súa revisión.
p) Entrevista con facultativos/as de Atención Primaria e revisión de procesos de IT, de acordo co principio do punto 3 do artigo 2.
q) Remisión ao facultativo/a de Atención Primaria de indicacións de revisión dos procesos para a emisión da alta, de ser o caso.
r) Información e formación aos facultativos/as de Atención Primaria en relación cos diversos aspectos da xestión de IT, así como na actualización normativa.
s) Colaboración cos/coas coordinadores/as de IT de Atención Primaria, mediante asesoramento, información e formación.
t) Realización de informes trimestrais de incapacidade temporal dentro do marco da súa competencia, segundo a información dispoñible na historia clínico-laboral.
u) Realización de actividades encamiñadas a lograr o cumprimento dos obxectivos establecidos no Plan de Inspección.
Disposición derrogatoria
Quedan derrogadas cantas disposicións de igual ou inferior rango se opoñan ao establecido na presente orde.
Disposición derradeira
Esta orde entrará en vigor o día seguinte ao da súa publicación no Diario Oficial de Galicia.
Santiago de Compostela, 27 de agosto de 2012
Rocío Mosquera Álvarez
Conselleira de Sanidade
