A directora xeral da Axencia Galega de Desenvolvemento Rural, Inés Santé, puxo en valor esta mañá na Comisión 7ª do Parlamento o Bono Activa Rural do programa Leader, unha nova forma de fomentar o emprego no rural. Así, explicou que se trata dunha novidade destinado á creación e posta en marcha de actividades non agrícolas en zonas rurais.

Desta forma, os grupos de desenvolvemento rural poderán recoller nas súas respectivas estratexias a posibilidade de conceder este bono, que consiste nunha axuda de ata 18.000 euros en dúas anualidades, coa obriga de manter a actividade durante polos menos cinco anos e o cumprimento do plan empresarial presentado.

Modificación da orde de axudas de transformación

O director xeral de Gandaría, Agricultura e Industrias Agroalimentarias, José Balseiros, aclarou a modificación levada a cabo pola Xunta na orde de axudas para a transformación e comercialización de produtos agrarios. Neste senso, sinalou que dito cambio buscou non prexudicar os beneficiarios facéndolles perder axudas cun importe ata dez veces superior ás sancións que se lles poderían impoñer.  

O director xeral aclarou que, nun primeiro momento, a Consellería incluíu na convocatoria destas achegas o condicionante de non podelas recibir no caso de estar afectados os solicitantes por sancións graves ou moi graves, en base ao previsto na Lei da cadea alimentaria. Porén, analizadas polo miúdo estas sancións, advertiuse que dentro das de carácter grave se impoñían de xeito maioritario as máis baixas e que procedía a modificación da orde de achegas pola falla de proporcionalidade. Así, na maioría dos casos -o 77 %- a sanción situouse entre 1.800 e 3.001 euros, mentres que o 84 % dos beneficiarios das axudas de comercialización nas dúas últimas convocatorias de 2020 e 2022 percibiron máis de 30.000 euros e a metade deles máis de 100.000 euros. 

Polo tanto, incidiu Balseiros, constatouse a desproporción que suporía o mantemento deste requisito na regulación das axudas, xa que constituiría unha penalización excesiva e carente da requirida proporcionalidade para a infracción cometida.

Aposta polas frondosas autóctonas

Pola súa parte, o director xeral de Planificación e Ordenación Forestal, José Luis Chan, deu conta da aposta do Goberno galego polas frondosas autóctonas en xeral e polo castiñeiro en particular. Ademais, matizou que a relación mantida nestes últimos anos co Centro de desenvolvemento agroforestal de Riós -xestionado polo Concello de Riós entre os anos 2016 e 2022- foi exclusivamente para o apoio e desenvolvemento de diferentes liñas de fomento e de xestión do castiñeiro, así como doutras frondosas en xeral. 

Así, a Consellería do Medio Rural destinou desde o ano 2020 un total de 5,36 millóns de euros no control de enfermidades e pragas do castiñeiro nas provincias de Lugo e Ourense, centrándose nos tratamentos contra o cancro e a avespiña do castiñeiro.  

En canto ás distintas ordes de axudas, José Luis Chan explicou que son varias as que buscan impulsar a plantación de frondosas autóctonas, tales como a orde para a creación de superficies forestais coa que se investiu algo máis de un millón de euros desde o ano 2020 para traballar nunha superficie de case 500 hectáreas. Pola súa parte, a orde para o fomento de plantacións de castiñeiro para froito e para a rexeneración de soutos tradicionais supera os 3,5 millóns de euros na presente convocatoria para actuar en case 600 hectáreas de superficie.  

No tocante á investigación, o director xeral sinalou que nos últimos cinco anos reforzouse o programa de mellora xenética do castiñeiro centrándose na conservación e mellora dos xenotipos de castiñeiro para madeira, conseguindo novos híbridos con maior resistencia a diversas enfermidades.