Madrid, 4 de xuño de 2024

O director da Casa de Galicia en Madrid, Javier Vázquez, participou na entrega dos Premios Internacionais Rei de España de Xornalismo 2024, os máis prestixiosos do ámbito iberoamericano, dotados con 10.000 euros por categoría, o que os sitúa ao nivel dos Pulitzer.

Os galardóns, aos que concorreron 293 candidaturas de 21 países do ámbito panibérico (Arxentina, Bolivia, Brasil, Chile, Colombia, Costa Rica, Cuba, Ecuador, O Salvador, España, Guatemala, Honduras, México, Nicaragua, Panamá, Paraguai, Perú, Portugal, Porto Rico, República Dominicana, Uruguai, Venezuela, Angola, Cabo Verde, Estados Unidos, Filipinas, Guinea-Bisáu, Guinea Ecuatorial, Israel, Marrocos, Mozambique, Principado de Andorra, Santo Tomei e Príncipe e Timor Oriental) recaeron en traballos xornalísticos de México, Colombia, Arxentina e España.

A cerimonia de entrega dos premios, que se conceden anualmente desde 1983 e foron creados pola Axencia EFE e a Axencia Española de Cooperación Internacional para o Desenvolvemento (AECID), levou a cabo no anfiteatro Gabriela Mistral da Casa de América, en Madrid, e en presenza do Rei de España, Felipe VI.

Os Premios Internacionais Rei de España de Xornalismo recoñecen o labor informativo dos profesionais do xornalismo de lingua española e portuguesa e a calidade de traballos publicados que contribúan á comunicación e ao mutuo coñecemento entre os países iberoamericanos e aqueles con os que España mantén lazos históricos, culturais e de cooperación. Así mesmo, distinguen aqueles traballos relacionados co medioambiente e a sustentabilidade -esenciais para a supervivencia do planeta e a evolución cara a un desenvolvemento inclusivo- e aqueles traballos relacionados coa cultura, e a súa capacidade para promover a participación cidadá, a innovación e a cohesión social, aspectos todos eles que contribúen á consecución dun mundo mellor.

Os xornalistas galardoados recibiron, ademais, de mans do Rei de España, unha escultura de Joaquín Vaquero Turcios que representa a bandeira da Comunidade Iberoamericana de Nacións, a unión cultural dos pobos ibéricos con América. O artista, falecido en 2010, inspirouse no vento como aliado, as velas como instrumentos e a bandeira como símbolo para chegar ás Américas.

Os premiados:

FOTOGRAFÍA

‘Ucraína, crónica en imaxes dun ano de guerra’, do español Diego Herrera Carcedo, foi o traballo vencedor en Fotografía, por “reflectir perfectamente a morte e a precariedade” do conflito desencadeado pola invasión rusa. O traballo, publicado en Revista 5W, é “un chamamento a non esquecerse da guerra”, segundo resaltou o xurado. Un proxecto “en tempos de guerra”, que contribúe a “concienciar sobre un conflito que nos afecta a todos”.

CULTURAL

O pódcast ‘O quebracabezas Voynich’, creado por Toni Martínez na Cadea SER, obtivo o premio Cultural por ser “un traballo enciclopédico interesante” e “un obxecto cultural en si mesmo”. ‘O quebracabezas Voynich’ combina técnicas xornalísticas e de ficción para narrar, a partir de corenta entrevistas en cinco países, a partida da Armada Invencible e a entrada no gabinete das marabillas de Rodolfo II de Praga, entre outros acontecementos. “É un traballo moi bo que ten ton de serial de radio”, ditaminou o xurado sobre o uso de ferramentas de radioteatro que axudan a manter o interese do oínte.

MEDIO DE COMUNICACIÓN IBEROAMERICANO

O colombiano Mutante impúxose como Medio de Comunicación Iberoamericano, por desenvolver “un novo tipo de xornalismo que vai máis aló da mera publicación de investigacións” e no que destaca a “interacción co público”. O xurado recoñeceu o seu traballo como primeiro movemento dixital de conversación cidadá en América Latina. “Nacemos como alternativa independente para facer fronte á polarización, as noticias falsas, as tiranías do clic e as ‘axendas públicas’ fabricadas por intereses privados”, defínese o medio, que cree “no xornalismo participativo como ferramenta para o cambio social”.

MEDIOAMBIENTAL

O documental ‘Pampa Seca’, do diario arxentino La Nación, levou o premio en Xornalismo Medioambiental por un traballo sobre a seca cunha narración moi próxima para reflectir un problema común no mundo. Texto, foto e vídeo sobre unha seca histórica durante tres anos en Arxentina, con ondas de calor e temperaturas extremas, o que provocou a caída dun 50 por cento da produción agrícola do país, onde o campo xera os principais ingresos. ‘Pampa Seca: os rostros e as historias detrás da peor seca da historia’ inclúe testemuños, fotografías comparativas, datos e vídeos.

COOPERACIÓN E AXUDA HUMANITARIA

O traballo mexicano ‘Depredadores nas aulas’, publicado no Universal en alianza con Connectas, obtivo o premio en Cooperación Internacional e Acción Humanitaria por describir a “realidade terrorífica” de nenos e adolescentes vítimas de delitos sexuais labores por persoal das súas escolas. “Moi ben documentado, deixa claro que o problema está no círculo íntimo”, a xuízo do xurado. Este traballo de Alejandra Mabel Crail Pérez e Daniela Guazo Manzo denuncia “o desinterese, a opacidade e o abandono institucional para cos estudantes agredidos polo persoal dos colexios”.