Galicia pon en valor o rol da observación costeira na prevención e protección do medio mariño

A directora do Instituto Tecnolóxico para o Control do Medio Mariño (Intecmar), Covadonga Salgado, destacou hoxe a importancia de contar con información océano-meteorolóxica para a toma de decisións por parte das administracións que repercutan na sustentabilidade e protección do medio mariño. Así o sinalou durante a xornada de peche do exercicio de loita contra a contaminación mariña coordinado pola Eurorrexión Galicia-Norte de Portugal na que puxo como exemplo o labor de Galicia neste eido a través do Observatorio Costeiro da Xunta de Galicia.

Este sistema de observación e predición mariña é froito do traballo conxunto entre as consellerías do Mar, a través do Intecmar e do Cetmar, e de Medio Ambiente, a través de Meteogalicia e ofrece de xeito integrado información océano-meteorolóxica da costa galega desde hai máis dunha década. Para iso componse de catro piares, tal e como expuxo a directora do Intecmar, Covadonga Salgado na xornada, á que tamén asistiron o subdirector xeral do Servizo de Gardacostas, Lino Sexto, e a directora do Centro Tecnolóxico do Mar, Paloma Rueda.

O piar principal é a rede de observación, que conta con seis plataformas fixas no mar con medidas automáticas e que ofrecen datos en tempo real sobre a temperatura da auga, salinidade, meteoroloxía e correntes. A estas plataformas engádense 43 estacións oceanográficas nas que se obteñen datos semanais de parámetros como salinidade, osíxeno e temperatura, entre outros.

Tamén conta, en colaboración con Portos do Estado, cun sistema radar de alta frecuencia combinado de catro estacións que permite obter información en tempo real sobre a intensidade e a dirección das ondas. Os datos que recolle esta rede poden consultarse libremente no sitio web do Intecmar e complétanse coas 70 estacións meteorolóxicas, distribuídas por toda Galicia, nas que se obtén información relativa a vento, temperatura e humidade, entre outros aspectos e que se poden consultar na web de Meteogalicia.

O segundo dos piares é a infraestrutura de predición que consta de diversos modelos numéricos que permiten unha predición das condicións océano-meteorolóxicas de alta precisión. O sistema de xestión da información é a terceira parte que comprende o observatorio que permite unha utilización da información, tanto recollida como dos produtos elaborados, áxil e dispoñible nas redes propias e nas plataformas internacionais. O cuarto piar constitúeno os produtos e servizos específicos para os usuarios como a predición meteorolóxica de Meteogalicia, a ferramenta informativa para axudar aos percebeiros Percebegurú ou a monitorización das variables oceanográficas dispoñible na web do Intecmar.

Isto, subliñou Covadonga Salgado, fai que esta ferramenta sexa de grande utilidade para a investigación e o desenvolvemento de servizos relacionados cos usos e a protección do medio ambiente costeiro. Ademais, engadiu, posiciona a Galicia a nivel mundial no campo da oceanografía operacional mediante a súa colaboración con outros observatorios nacionais e en foros internacionais.

Neste sentido, a directora do Intecmar explicou que o Observatorio costeiro da Xunta de Galicia colabora con outras institucións de ámbito autonómico e do norte de Portugal a través da rede Raia, constituída para fortalecer unha infraestrutura de observación na marxe ibérica común á eurorrexión Galicia-Norte de Portugal, que permitirá obter datos meteorolóxicos e oceanográficos de xeito continuo, ademais de complementarse cos modelos preditivos.

Loita contra a contaminación

Un exemplo desa colaboración da eurorrexión Galicia-Norte de Portugal e da importancia da aplicación da observación costeira na toma de decisións é o exercicio de loita contra a contaminación mariña que se realizou esta semana en Caminha, que se coordinou a través dos proxectos de investigación Radar on Raia, MyCoast e Meloa e que finaliza con esta xornada de peche.

O evento encádrase dentro do programa de exercicios contemplado no Plan Territorial de Continxencias por Contaminación Mariña Accidental de Galicia (Plan Camgal) e consistiu no lanzamento de boias de deriva fronte á ría de Vigo, Caminha e outras zonas da costa de Portugal . Todos os datos enviados polas boias de deriva foron compilados en tempo case real nunha páxina web e, paralelamente, as derivas das boias comparáronse cos modelos oceanográficos de apoio á toma de decisións. Ao mesmo tempo realizáronse validacións entre os datos das boias e os datos recollidos polos sistemas Radar HF.